مقدمه:
روستای آق قمیش از توابع بخش لووه (لوه) در ۱۸کیلومتری شرق شهرستان گالیکش قرار دارد. این روستا دارای مراتع و دشتهای زیبا و مخمل سرسبزی است که از چمنزارهای زیبا و قلههای مخروطی شکل ۲۳۰ متری تشکیل شده است. دشت آق قمیش در ۱۵ کیلومتری غرب پارک ملی گلستان و در حاشیهی جاده اصلی گرگان – بجنورد به سمت مشهد مقدس قرار دارد. این دشت در حاشیهی جنگل و کوهستانهای البرز شرقی واقع شده و از آب و هوای مناسب و معتدل شمالی برخوردار است.
این جملات و تعاریف را زمانی که کلمه “روستای آق قمیش” را در فضای مجازی جستجو می کنیم، می یابیم.
اما اگر در شهرهایی مانند گنبد کاووس که در فاصله ۲ الی ۳ ساعتی شهر گرگان (مرکز استان گلستان) ساکن باشید و هر از چندگاهی سری به اطراف شهر بزنید با واقعیت های دیگری مواجه می شوید.واقعیت هایی مانند روستاهای آق قمیش با ۲۵۰۰ نفر جمعیت، روستای حاجی آباد با ۴۰۰ نفر جمعیت، صوفی آباد با ۳۰۰ نفر جمعیت، قرق با ۷۰۰ نفر جمعیت و کرنگ کفتر با ۷۵۰ نفر جمعیت با مردمی که در نهایت فقر و محرومیت امکانات زندگی می کنند…
«مناطق محروم» یا «مناطق کمتر توسعهیافته» اصطلاحی است که در نظام سیاستگذاری کشور ایران برای برخی مناطق به کار میرود. منطقه محروم دارای تعریف روشن قانونی نیست، اما در مجموعهای از قوانین از این عنوان یا عنوانهای شبیه به آن یاد شدهاست. تعیین مناطق محروم در قوانین مختلف به عهده دولت گذاشته شدهاست. یکی از قوانینی که صراحتا به این مفهوم اشاره دارد «قانون الزام دولت برای جبران عقب ماندگیهای استانها و مناطقی که شاخصهای توسعه آنها زیر شاخص میانگین کشور است» است. این قانون، سازمان مدیریت و برنامهریزی کشور را مکلف به شناسایی «عدم تعادل بارز»، «در عرصههای مناطق مختلف کشور»، «در چارچوب سیاستها و جهتگیریهای آمایش سرزمین» میکند. در یکی دیگر از قوانین مرتبط با این مفهوم، مجلس شورای اسلامی، دولت را مکلف به حمایت بودجهای بیشتر از استانهایی کرده که شاخصهای نرخ بیکاری، آب شرب شهری و روستایی، آموزش و پرورش، بهداشت و درمان، بهسازی روستاها، راه و زیرساختهای جاده ای، سرانههای عمران شهری و درآمد شهرداری در این استانها پایینتر از متوسط کشوری است.
دولت در زمینههای مختلف مصوبههای گوناگونی را برای تعیین مناطق محروم داشتهاست. به عنوان مثال برای پرداخت جذب فوقالعاده نیروی انسانی شاغل در نقاط دورافتاده، جنگی و محروم یک مصوبه ویژه از تصویب دولت گذشته و این مناطق معین شدهاند. جامعترین مصوبه در این زمینه، «تصویبنامه در خصوص تعیین مناطق محروم و کمتر توسعه یافته در امور حمایتی» است که مصداقیابی این مفهوم در چند قانون مختلف با رویکرد حمایتی را ذیل یک مصوبه واحد جمع آوردهاست.
اما به راستی، در سطح اجرا، چقدر به این آرمان نزدیک هستیم؟ اولویت بندی در مناطق کم برخوردار چگونه است؟ در واقعیت عمده اقدامات حمایتی در همه استان ها متمرکز بر روستاهای اطراف مراکز استان است و بخش های دورتر از مرکز از برخورداری انواع حمایت ها محروم می مانند و بخش لوه در توابع شهرستان آق قمیش از جمله این مناطق است.
گزارش اولیه:
انجمن حمایت از کودکان و نوجوانان توانیاب به همراه داوطلبین متخصص در تاریخ ۲۳الی۲۵ آذر ۱۴۰۱ به این منطقه سفر کرد، در یک شیفت، مجموعا ۱۷۰ نفر از اهالی این ۵ روستا توسط پزشک معاینه شدند. به درمان و مشاوره مشکلات رایج جسمی و حرکتی بزرگسالان و کودکان تواسط کاردرمانگر جسمی پرداخته شد. کودکان و نوجوانان در حیطه های رشدی، ارتباطی، گفتار و زبان، جسمی حرکتی و یادگیری، غربالگری و پایش سلامت شدند.
به اطلاعات پایه در مورد ابتلا به انواع بیماری های منطقه، داروهای موردنیاز علاوه نیازسنجی افراد در زمینه حضور متخصصین دیگر انجام شد تا برنامه ریزی تداوم این اقدامات برای اطلاع برای اقدام نهادهای دولتی و با کمک نهادهای مردمی صورت گیرد.
نظرات تخصصی افراد حاضر در این طرح: (لطفا در یک پاراگراف نظرات تخصصی خود را بنویسید )
خانم فاطمه ملازمانی – دکترای روانشناسی کودک و نوجوان
آقای مهدی مسگری-کاردرمانگر و کارشناسی ارشد مدیریت توانبخشی
با توجه به پیشه اکثریت ساکنین این روستاها که کشاورزی و دامپروری می باشد و انجام کار های سنگین بدون توجه به اصول ارگونومیک سبب آسیب های فراوان ارتوپدیک در این افراد شده است. و از طرفی بدلیل مشکلات مالی مردمان این منطقه و از طرفی دیگر بدلیل نبود متخصصین در این منطقه محروم و بالا بودن هزینه های درمان و پایین بودن سطح آگاهی های مردم در رابطه با بیماری های اسکلتی و عضلانی سبب شده است ساکنین این روستا ها به موقع از خدمات درمانی استفاده کنند و سبب مزمن شدن بیماری های جسمی آنها می گردد. مزمن شدن بیماری های اسکلتی عضلانی سبب می گردد تا دردهای مزمن به سراغ این افراد بیاید و سبب می گردد تا توانایی افراد در انجام فعالیت های روزمره زندگی خود را از دست بدهند. و برای بازگشت فعالیت های روزمره زندگی این افراد نیاز به توانبخشی دارند.
از دیگر مشکلات مردمان این منطقه محروم در حوزه کودکان است. عدم آموزش و غربالگری و دریافت خدمات درمانی به موقع در این کودکان سبب می گردد این کودکان در حیطه های مختلف جسمی و ذهنی و روانی و آموزشی دچار مشکل می شوند.
خانم زهرا حاجی زاده – دکترای جامعه شناسی
سلامتی، محور توسعه اجتماعی، اقتصادی، سیاسی و فرهنگی کلیه جوامع بشری بوده و اهمیت ویژه ای در توسعه زیرساخت بخشهای مختلف جامعه دارد. هدف نهایی از ارایه این خدمات ارتقای سطح سلامت آحاد مردم و ساکنین در این مناطق محروم بوده است. دسترسی عادلانه به خدمات درمانی و توزیع برابر منابع سلامت، خدمات آموزشی یکی از اهداف اصلی این اردوی جهادی هست . اما بیعدالتی در توزیع منابع بخصوص در بخش سلامت، آموزش، توانمندسازی، زیر ساخت های اولیه برای توسعه بسیار کمرنگ و مشهود بود. تخصیص نامناسب و کم بودجه به بخش سلامت، نبود برنامهریزی مناسب و بلندمدت از دلایل عمده این نابرابریها بود.
و جامعه شناسی این رسالت را دارد تا چگونگی تاثیر فرهنگها، نهادها و سازمانها را بر باورها و رفتارهای فردی و الگوهای کنش متقابل اجتماعی و در نهایت تاثیر این عوامل بر سلامت جسمانی و روانی افراد و گروهها را مورد بررسی و مطالعه قرار دهد.
دلارام نبوی-گفتاردرمانگر و دکترای مدیریت
بخشدار منطقه
آقای خسروی
✅ روابط عمومی انجمن توانیاب
گروه واتساپ ما:
اینستاگرام ما:
سایت ما:
شماره تماس:
📞۰۲۱۶۶۹۳۵۵۳۳