تولد و رشد نوزادان سالم و پیشگیری از بروز معلولیت در آنها یکی از برنامه و دستورالعمل های شاخص در برنامه آموزش و بهداشت و درمان می باشد.

در این برنامه به صورت طرح های متوالی در جهت پیشگیری از معلولیت بصورت سلسله مراتبی آورده شده است که شامل :آموزش بارداری ایمن به زوج های جوان (پیش از بارداری، حین بارداری، پس از بارداری( ، مداخلات پیشگیری اولیه ی توانبخشی برای نوزادان نارس تا دوسالگی ، غربالگری مناطق محروم با هدف پایش رشدی کودکان در حیطه های سلامت و آموزش به خانواده ها ، آموزش های همه جانبه همه حیطه های سلامت پزشکی و روانشناختی برای خانواده ها از زمان تصمیم به بارداری ،حین بارداری و پس از آن تا ۲ سالگی کودک ، تولید محتوا در جهت فرهنگ سازی لزوم اجرای طرح تولد نوزادان سالم و پیشگیری از معلولیت در آن ها گرد آوری شده است.

فعالیت های انجام شده در انجمن توانیاب در حیطه رشد و سلامت کودکان و با تمرکز ویژه روی کودکان و خانواده های آسیب دیده می باشد .همچنین تاکید بر پیگیری های پزشکی و درمان های دارویی این کودکان از موارد دارای اولولیت می باشد.

با توجه به اینکه روانشناس و مددکار اجتماعی از رکن های اصلی توانبخشی تیمی مبتنی بر جامعه است .  حضور این دو تخصص در فرایند آموزش و اجرای این طرح موثر است.

آموزش بارداری ایمن به زوج های جوان که قصد بارداری دارند در مورد مراقبت های قبل حین و بعد از بارداری .پیگیری کیس ورک های موردی برای خانواده هایی که یک فرزند دارای معلولیت دارند و می خواهند فرزند آوری مجدد و سالم داشته باشند. حضور در بخش ان آی سی یو بیمارستان ها و برگزاری کارگاه برای مادران نوزادان نارس(مداخله در سطح خانواده( این آموزش ها توسط نیروهای متخصص در حیطه توانبخشی و مشاوره در مامایی انجام می شود. مداخلات پیشگیری اولیه ی توانبخشی برای نوزادان نارس و آموزش به والدین آن ها در بیمارستان ها برای پایش رشدی صحیح در آن ها و رشد سالم تا ۲ سالگی(مداخله در سطح فرد)

این مداخلات به صورت فالوآپ و فردی در اتاق نوزادان مخصوص ارزیابی در محل انجمن توان یاب انجام می شود. غربالگری مناطق محروم با هدف پایش رشدی و مداخله اولیه برای پیشگیری از معلولیت در آن ها به علت فقرهای محیطی بدو تولد تا ۵ سالگی-سن طلایی رشد(مداخله در سطح جامعه( این اقدام توسط نیروهای مددکاری و توانبخشی هر دو ماه یکبار در مناطق محروم و صعب العبور انجام می شود. حضور روانشناس و مددکار برای اجرای این طرح الزامی است.

تامین کمک هزینه های دارویی و معیشتی برای خانواده های آسیب دیده از معلولیت  که دارای فرزند جدید شده اند (مداخله در سطح خانواده( حضور مددکار در این بخش طرح الزامی است. برگزاری کارگاه های آموزشی روانشناسی برای آمادگی مادران جهت فالوآپ و پیگیری مداوم امور پایش رشدی و سلامت روان کودکان

با توجه به تجربه ۲۲ ساله انجمن توانیاب در توانبخشی ۱۰۰درصد رایگان کودکان دارای معلولیت و مداخله سطح ۲ و ۳ و همچنین نقش بسیار مهم آموزش در پیشگیری از ایجاد معلولیت و تولد کودکان سالم و مقرون به صرفه بودن هزینه پیشگیری سطح اول نسبت به سطح ۲ و ۳ و کاهش چشمگیر آسیب ها و همچنین همه جانبه بودن ابعاد این برنامه که دربردارنده همه گروه های هدف خانوده ها و کودکان و همه معلولیت های ناشی از ژنتیک و حین تولد و اکتسابی پس از تولد می باشد.

همچنین پاندمی کرونا موجب گسترش توانبخشی از راه دور شد و این موضوع در سطح پیشگیری هم باعث تبدیل تهدید به فرصت موفقیت شد. تمامی اقدامات انجام شده در این طرح ۲ ساله نیز به کمک افراد متخصص در حیطه پزشکی،توانبخشی و مددکاری اجتماعی و به صورت ۱۰۰درصد رایگان ارائه می شود.